Kì 2: Vết thương bị bỏ rơi (5 tổn thương của đứa trẻ bên trong)

LỜI MỞ ĐẦU

Hầu hết chúng ta mang trong ký ức của mình những sự tổn thương từ thời thơ ấu, dù câu chuyện tạo ra nó có thể khác nhau...

Trên hành trình chữa lành các vấn đề liên quan đến tổn thương bị bỏ rơi của chính mình, anh bạn của tôi đã chia sẻ với tôi về hành trình chữa lành tổn thương lớn này trong cuộc đời anh ấy! Và tôi hiểu rằng không nhất thiết phải luôn luôn có một sự kiện thảm khốc để hình thành một tổn thương bị bỏ rơi.

Văn hóa của chúng ta cũng như các nước Á Đông nói chung không có ý thức nghiêm túc về khái niệm tổn thương tâm lý và điều này đã dẫn đến vết thương đa thế hệ. Những tổn thương từ cấp độ thấp đến cao được truyền từ cha mẹ sang con cái và lặp đi lặp lại trong các thế hệ gia đình.

Khi bạn phớt lờ một đứa trẻ đang LA HÉT, chúng thường sẽ LA HÉT TO HƠN một lúc và cuối cùng chúng sẽ BỎ CUỘC.

Nhưng đứa trẻ liên tục bị cha mẹ bỏ qua khi la hét sẽ thường hành động ngày càng nhiều cho đến khi chúng bùng nổ. Đây là 1 hình ảnh ẩn dụ cho cơ chế hoạt động của một loại tổn thương bất kỳ. Nếu chúng ta bỏ qua nó quá lâu, chúng ta sẽ nổ tung hoặc co lại thành không có gì cho đến khi nào đó sẽ bùng nổ mà không có lý do.

Khi bạn phớt lờ một đứa trẻ đang la hét, chúng thường sẽ la hét to hơn một lúc và cuối cùng chúng sẽ bỏ cuộc.

Nguyên căn hình thành

Một tổn thương bị bỏ rơi có thể được hình thành theo nhiều cách:

• Chấn thương khi sinh: sinh thiếu tháng, sinh non và phải ở trong lồng ấp, bạn ko được ở gần mẹ, gia đình trong những giai đoạn đầu đời.
• Bị bỏ rơi ở trường học: cha mẹ quên đón bạn về nhà sau khi tan trường, để bạn phải chờ đợi 1 khoảng thời gian đủ dài để đứa bé cảm thấy bố mẹ đã bỏ rơi nó, không cần nó và không quan tâm đến nó. Đây là nguyên nhân rất phổ biến, nhất là khi đứa trẻ còn phải chứng kiến cảnh bố mẹ của các bạn đến đón con của họ, mà bạn thì không.
• Bị bỏ rơi ở trường nội trú: Bạn được gửi gắm ở trường nội trú quá lâu, bị thiếu vắng với sự quan tâm và yêu thương từ gia dình và đặc biệt là bố mẹ.
• Bị bỏ rơi ở nhà: Đã bao giờ gia đình bạn có chuyến đi picnic, chuyến đi du lịch mà bạn thì không thể (hoặc không được) tham gia cùng với họ ko? Đã có rất nhiều đứa trẻ kể từ khoảnh khắc bố mẹ, anh chị em của mình đã đi du lịch với nhau và bỏ mình lại ở nhà, nó đã bắt đầu hình thành tổn thương bị bỏ rơi.
• Cha mẹ ly dị: Dù muốn hay không chúng ta vẫn phải chấp nhận sự thật rằng, hầu hết những đứa trẻ sinh ra trong hoàn cảnh này đều mang tổn thương bị bỏ rơi. Chúng bị thiếu hụt sự quan tâm, chăm sóc, yêu thương từ ít nhất 1 người là bố hoặc mẹ của chúng. Cho dù bạn có cố gắng bù đắp nhiều cỡ nào thì đứa bé cũng vẫn cảm thấy không đủ với 1 người đã rời bỏ nó.
• Thiếu vắng sự hiện diện của bố hoặc mẹ trong các sinh hoạt hàng ngày: Bố hoặc mẹ thường xuyên vắng mặt trong gia đình: Đi công tác thường xuyên và 1 khoảng thời gian dài, dành thời gian quá nhiều cho công việc…
• Bố/ mẹ (hoặc 1 người thân thiết) mất sớm: Đây là tình huống đứa trẻ không thể tự lựa chọn được cho nó, nó không chấp nhận sự ra đi của người thân thiết ấy đã rời xa nó, không còn có thể ở bên nó nữa.
• Lớn lên trong một môi trường lạnh lẽo không cảm xúc: Một gia đình thiếu vắng sự yêu thương, quan tâm sẽ là 1 cái nôi để hình thành tổn thương bị bỏ rơi. Nó tin vào việc nó không thuộc về gia đình này, nó thực sự cô độc, không ai có thể ở bên cạnh nó, lắng nghe và yêu thương nó.
• Lạm dụng trẻ em, lạm dụng tình dục hoặc bị bạo hành bằng lời nói: hầu hết tất cả những hành vi này từ người khác đối với đứa trẻ sẽ là bỏ đi. Họ la mắng rồi bỏ đi, họ lạm dụng tình dục rồi bỏ đi…Tất cả những hành vi bỏ đi đó đều có thể là nguyên nhân dẫn đến việc đứa trẻ cảm thấy bị bỏ rơi. Ở thời điểm tình huống đó xảy ra không 1 ai đến cứu giúp nó, không ai có thể bảo vệ nó khỏi những điều tệ hại như vậy…

Tất cả những trải nghiệm/ kí ức này có thể hình thành niềm tin vào bộ não của trẻ:

Hệ quả

Bạn có biết rằng khi một tổn thương bị bỏ rơi đã bị kích thích sâu sắc, nó có thể tạo ra những hệ quả rất nghiêm trọng khi bạn trưởng thành. Một số người trong chúng ta đi cả cuộc đời với những vết thương sâu từ thời thơ ấu không bao giờ được giải quyết...

Bằng cách nào đó, chúng ta thường cố gắng thuyết phục bản thân mình rằng “Tôi đang rất ổn mà!”... cho đến khi bạn gặp bế tắc với một vấn đề cụ thể nào đó trong cuộc sống.
Một vết thương bị bỏ rơi là vô hình trước mắt, nhưng nó để lại những dấu hiệu nhận biết về cách chúng ta liên quan đến thế giới bên ngoài, cách chúng ta cảm nhận bên trong và cách chúng ta cư xử trong các mối quan hệ hàng ngày.

Một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất của tổn thương bị bỏ rơi là cách chúng ta phản ứng với những lời chỉ trích hoặc cách chúng ta đối mặt với các xung đột trong mối quan hệ.

• Bất cứ khi nào tình yêu đến, bản năng đầu tiên của họ là chạy trốn hoặc trở nên lo lắng.
• Nỗi sợ hãi của họ rằng họ bị lừa dối, bị phản bội...
• Họ rất khó tin tưởng và dám đón nhận tình yêu, rất khó khăn để bước vào một mối quan hệ nơi tình yêu đang trôi chảy tự do và bình đẳng giữa các đối tác.
• Họ rất sợ khi phải ở một mình, sợ cô đơn.
• Luôn luôn đòi hỏi sự quan tâm, yêu thương từ người khác và không bao giờ thấy đủ với mình.
• Trong một đám đông, luôn là người tại ra những điều để được chú ý nhiều nhất.

Hành vi

Những bạn mang loại tổn thương này thường có những vấn đề như sau:

Luôn muốn kết giao với rất nhiều người, luôn cảm thấy cần phải có người bên cạnh, rất khó khăn để có thể ở hoặc làm gì đó 1 mình

• Lo lắng và sợ hãi khi chứng kiến ai đó trong gia đình, trong nhóm bạn, trong một tập thể rời đi
• Thường là người chủ động kết thúc 1 mối quan hệ trước khi người kia có cơ hội ra đi
• Khi kết thúc với một mối quan hệ nào đó, ngay lập tức phải tìm người mới
• Ghen tuông hoặc nghi ngờ rằng đối tác của bạn sẽ làm tổn thương, lừa dối hoặc ra đi ngay cả khi ở đó không có dấu hiệu của hành vi chia tay hay tan rã
• Tự nghi ngờ, bất an và thiếu tin tưởng vào giá trị bản thân

Trong những trường hợp cực đoan hơn khi bị kích hoạt sâu trong các sự kiện như chia tay, ly dị hoặc mất mát: họ có thể cảm thấy hoàn toàn mất kiểm soát cảm xúc, phản ứng quá mức, lo lắng, sợ hãi, mất ngủ, giảm cân hoặc tăng cân không kiểm soát và những suy nghĩ hay hành vi ám ảnh...

Bạn thử soi lại ký ức/ trải nghiệm trên chính mình xem bạn có mang loại tổn thương này trong đứa trẻ bên trong của bạn không và thử kết nối một số vấn đề bạn đang có ở hiện tại có phải xuất phát từ những nguyên nhân gốc rễ của loại tổn thương này hay không nhé!